Biocenoza

• BIOCENOZA POCHWY

Biocenoza to zbiór organizmów współżyjących ze sobą w odpowiednich proporcjach w określonym środowisku.  Biocenoza  pochwy (synonim - mikrobiom pochwy) w warunkach fizjologicznych obejmuje wiele gatunków drobnoustrojów zasiedlających błonę śluzową. W jej skład wchodzą zarówno bakterie tlenowe, beztlenowe jak i  sporadycznie grzyby drożdżopodobne z rodzaju Candida. Prawidłowa flora (flora fizjologiczna) przyczynia się do utrzymania pH pochwy w granicach 3,8 – 4,2, a  kwaśne środowisko zapobiega rozwojowi zakażenia. Szczególną rolę w tym względzie odgrywają pałeczki kwasu mlekowego, głównie Lactobacillus acidophilus. Pałeczki te dodatkowo uniemożliwiają  adhezję innych drobnoustrojów do nabłonka pochwy oraz przyczyniają się do  zwalczania drobnoustrojów patogennych poprzez wytwarzanie nadtlenku wodoru.

• ZABURZENIA W BIOCENOZIE POCHWY

Równowaga we florze fizjologicznej pochwy może zostać zachwiana pod wpływem różnych czynników takich jak: spadek odporności organizmu, ciąża, cykl miesięczny, pokwitanie, przekwitanie, antybiotykoterapia, aktywność seksualna, infekcje układu moczowego i inne. Zaburzenia w biocenozie pochwy prowadzą do wzrostu ryzyka rozwoju zakażenia o podłożu bakteryjnym, grzybiczym lub pierwotniakowym. Nieleczone infekcje mogą skutkować nawrotowymi stanami zapalnymi układu moczowo- płciowego, poronieniami, porodami przedwczesnymi, niepłodnością, szerzeniem zakażenia na inne tkanki.

• BADANIE CZYSTOŚCI POCHWY

Badanie biocenozy pochwy (nazywane również oceną czystości pochwy lub mikrobiomu pochwy) polega na mikroskopowej ocenie wymazu z pochwy pod kątem określenia drobnoustrojów kolonizujących błonę śluzową. Wskazaniem do wykonania tego badania jest diagnostyka stanów zapalnych pochwy i dolnego odcinka układu moczowego oraz kontrola stanu mikrobiologicznego pochwy.

Wskazania do badania:

• Świąd, pieczenie w obrębie pochwy/sromu
• Upławy (często o rybim zapachu)
• Ból, pieczenie podczas oddawania moczu
• Kontrola leczenia przeciwzapalnego
• Ciąża
• Porody przedwczesne
• Trudności z zajściem w ciążę

Badanie może być wykonywane:

• bez skierowania od lekarza
• bez uprzedniego wykonywania dodatkowych badań
• wielokrotnie
• u kobiet w różnym wieku, w tym u kobiet ciężarnych

Przygotowanie do badania:

• bez stosowania leków dopochwowych przez kilka dni poprzedzających badanie
• bez współżycia przez 48 godzin poprzedzających badanie
• bez intensywnych zabiegów higienicznych ( w tym irygacji pochwy) w przededniu badania

Badania nie wykonuje się podczas miesiączki i w trakcie antybiotykoterapii.

• WYKONANIE BADANIA

Wydzielina z pochwy pobierana jest wymazówką,  przez lekarza lub położną, z tylnego sklepienia pochwy, po uprzednim założeniu wziernika. Z pobranego materiału wykonywany jest rozmaz na szkiełku, który po przekazywaniu do laboratorium zostaje wybarwiony i oceniony mikroskopowo.

• WYNIK BADANIA

Ocena preparatu mikroskopowego obejmuje opis liczebności pałeczek kwasu mlekowego, pozostałych bakterii, grzybów, nabłonków i leukocytów.
Prawidłowy wynik badania (liczne pałeczki Lactobacillus spp., brak lub skąpa liczba pozostałych bakterii, brak leukocytów, brak grzybów) wskazuje na równowagę drobnoustrojów w pochwie.
Nieprawidłowy wynik badania  (zaburzenie biocenozy pochwy) nasuwa podejrzenie zakażenia i jest wskazaniem do dalszej diagnostyki i podjęcia leczenia.